تبیین مدل پویای اکوسیستم کارآفرینی صنعت گیاهان دارویی

چکیده

این پژوهش با هدف تبیین مدل پویای اکوسیسیتم کارآفرینی صنعت گیاهان دارویی تلاش دارد تا با ارتقای شناخت پیچیدگی­ها و پویایی­های این صنعت به درک فرصت­های کارآفرینی موجود و ایجاد اشتغال و همچنین همچنین  افزایش بهره‌وری عوامل تولید که شامل زمین‌های قابل کشت، منابع آب و سرمایه انسانی کمک کند. روش پژوهش حاضر، از نظر هدف توسعه­ای-کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات از نوع آمیخته(کمی و کیفی) اکتشافی است. ابتدا با مطالعه ادبیات موضوعی پژوهش، متغیرهای مرتبط شناسایی و سپس با بررسی پیشینه­های پژوهش، نوع روابط بین متغیرها، استخراج گردید. در مرحله بعد برای تکمیل روابط بین متغیرهای مدل، مصاحبه­های نیمه ساختاریافته­ای با خبرگان صورت گرفت. و در آخر براساس پویایی سیستم، نمودار علی- معلولی این اکوسیستم طراحی گردید. جامعه پژوهش مورد­بررسی، کارآفرینان صنعت گیاهان دارویی در چارچوب اکوسیستم کارآفرینی می­باشد. در یافته­های حاصل از تبیین مدل علی- معلولی پژوهش، پنج زیرسیستم اکوسیستم کارآفرینی بدین ترتیب شناسایی شدند:  1) زیر­سیستم تولید و توسعه محصولات گیاهان دارویی، که جمعیت کشور را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد. 2) زیرسیستم تامین مالی و سرمایه­گذاری در توسعه گیاهان دارویی که تاثیرپذیری آنان از متغیرهای دیگری مانند نرخ ارز نیز مورد بررسی قرار گرفته است. 3) زیرسیستم توسعه اکوسیستم کارآفرینی، که سیاست­های حمایتی، فرصت­های کارآفرینی و بازاریابی را دربر میگیرد. 4) زیر سیستم بهره­وری عوامل تولید که شامل منابع آب و خاک و نیروی انسانی میباشد. و 5) زیرسیستم عوامل فرهنگی می­باشد که بعد فرهنگی، برای برطرف نمودن شکاف پژوهشی که در این حوزه وجود داشته است، به مدل اضافه گردید. سپس متغیرهای اصلی در هر زیرسیستم و پیوندهای علّی آن‌ها در زیرسیستم‌ها و همچنین ارتباط زیرسیستم­ها با یکدیگر در قالب نمودار علی- معلولی، مدل‌سازی شدند. از دیگر شکاف­های برطرف شده در پژوهش حاضر، بررسی اکوسیستم کارآفرینی گیاهان دارویی است که تاکنون به روش پویایی سیستم بررسی نشده است. همچنین ارائه شکل جدیدی از دسته بندی­های زیرسیستم­ها نیز نوآوری پژوهش حاضر می­باشند. تمامی پنج دسته عوامل شناسایی­شده، دارای ارتباطات پیچیده با یکدیگر هستند که معمولا این ارتباط از نوع مستقیم بوده و با برقراری ارتباط مناسب بین متغیرهای این اکوسیستم، نه­تنها بهبود در بهره‌وری عوامل تولید که شامل زمین‌های قابل­کشت، منابع آب و سرمایه انسانی است، به دست می­آید.، بلکه در سایه آن منفعت­های فردی برای کارآفرینان و منفعت­های اجتماعی برای جامعه حاصل می­شود.