نقش جذب دانش در نوآوری و انعطاف پذیری و چابکی واحدهای سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران: یک مطالعه کیفی

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی نقش جذب دانش در ارتقای نوآوری، انعطاف‌پذیری و چابکی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (IRIB) با استفاده از رویکرد کیفی انجام شده است. این مطالعه از نوع کیفی و اکتشافی بوده و از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شده است. شرکت‌کنندگان شامل 26 نفر از مدیران و کارشناسان ارشد سازمان صدا و سیما در تهران بودند که به روش نمونه‌گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از تحلیل محتوای کیفی و نرم‌افزار NVivo تجزیه و تحلیل شده و بر شناسایی مضامین و زیرمضامین مرتبط با جذب دانش، نوآوری و چابکی متمرکز بود. یافته‌ها سه مقوله اصلی شامل نوآوری، انعطاف‌پذیری و چابکی را شناسایی کردند که هر یک تحت تأثیر ظرفیت جذب دانش سازمان قرار دارند. زیرمقوله‌های نوآوری شامل بهبود فرآیندها، تقویت خلاقیت، و توسعه محصولات و خدمات جدید بود. انعطاف‌پذیری با مدیریت تغییر، انطباق با نیازهای محیطی و مقاومت در برابر بحران‌ها مرتبط بود. چابکی نیز به اجرای سریع، انعطاف ساختاری و یادگیری مستمر وابسته بود. جذب دانش به‌عنوان عامل تسهیل‌گر اصلی، نقش کلیدی در یکپارچه‌سازی ایده‌های جدید، افزایش انطباق‌پذیری و پیشبرد نوآوری داشت. موانعی مانند بروکراسی اداری، ارتباطات نامنسجم، و کمبود انگیزه شناسایی شدند. این پژوهش نقش حیاتی جذب دانش را در ارتقای نوآوری، انعطاف‌پذیری و چابکی در سازمان‌های رسانه‌ای مانند صدا و سیما برجسته می‌کند. با رفع موانع ساختاری، فرهنگی و مدیریتی، این سازمان می‌تواند به تغییرات محیطی بهتر پاسخ داده و مزیت رقابتی خود را حفظ کند. یافته‌ها بینشی کاربردی برای تقویت فرهنگ یادگیری و اتخاذ رویکردهای انعطاف‌پذیر و نوآورانه ارائه می‌دهند.